IPO: Cách các công ty được công bố trên thị trường?

Phát hành công khai lần đầu (IPO) được hiểu là sự ra đời của một công ty dưới hình thức công bố đại chúng. Hoạt động này tạo nhiều sự thay đổi trong cách thức điều hành công ty và có thể mang đến những cơ hội cũng như rủi ro cho các nhà đầu tư bán lẻ. IPO phổ biến hơn ở các thị trường tăng giá lớn và sự phục hồi của thị trường chứng khoán gần đây có thể một lần nữa cung cấp môi trường thuận lợi cho các sự kiện này diễn ra.

Nếu một công ty tư nhân cần nhiều vốn hơn khả năng tự tài trợ thông qua hoạt động dòng tiền, ban quản lý và chủ sở hữu của công ty có thể cấp vốn thông qua một số lựa chọn thay thế. Hoạt đồng này có thể bao gồm nợ, đầu tư tư nhân hoặc đầu tư công thông qua IPO. Mỗi lựa chọn thay thế được đánh giá dựa trên nhu cầu hiện tại và dự kiến về dòng tiền.

Cách thức hoạt động của IPO?

Trong đợt IPO, chủ sở hữu của công ty chia sẻ một số thị phần cho các nhà đầu tư đại chúng. Hoạt động này thường được thực hiện thông qua một quy trình bảo lãnh phát hành theo hình kim tự tháp.

Công ty thương lượng bán cổ phiếu của mình cho một hoặc nhiều ngân hàng đầu tư đóng vai trò là người bảo lãnh cho đợt chào bán. Mỗi nhà bảo lãnh phát hành bán cổ phiếu của mình cho một nhóm các nhà đầu tư lớn hơn trên thị trường. Những người bảo lãnh phát hành được hưởng lợi thông qua lệ phí và mức định giá thấp hơn trong cổ phiếu mà họ đang mua từ công ty. Người bảo lãnh phát hành chấp nhận rủi ro bằng cách giả định rằng họ sẽ có thể bán cổ phiếu mà họ đã mua từ công ty (được định giá thấp hơn) với giá cao hơn số tiền họ đã chi trả. Người bảo lãnh phát hành cung cấp giá trị cho công ty bằng cách thực hiện một giao dịch mua lớn và tạo điều kiện thuận lợi cho việc bán cổ phiếu ban đầu.

Hơn nữa, các nhà bảo lãnh còn thực hiện một chiến dịch quảng cáo IPO để nâng cao sức hấp dẫn và giá cổ phiếu trước đợt bán sắp tới. Theo đó, một nhà bảo lãnh phát hành càng lớn và nổi tiếng thì những ngày đầu sau IPO sẽ càng thành công. Các ngân hàng đầu tư lớn nhất như J.P. Morgan và Goldman Sachs là những nhà bảo lãnh phát hành thành công nhất hiện nay.

Ai có thể mua IPO?

IPO thường dễ tiếp cận hơn đối với các tổ chức (ví dụ: quỹ đầu cơ, quỹ tương hỗ, công ty bảo hiểm) và các khách hàng có giá trị ròng cao với nhiều vốn hơn để giao dịch.

Mặc dù giám đốc điều hành công ty (đôi khi là nhân viên) cũng có thể mua cổ phiếu IPO, nhưng các chủ ngân hàng đầu tư bảo lãnh phát hành thường cung cấp lượng cổ phiếu lớn hơn cho khách hàng tổ chức vì họ tin rằng những khách hàng này có nhiều khả năng mua cổ phiếu hơn và chấp nhận rủi ro dài hạn.

IPO cũng là một lựa chọn hấp dẫn các nhà đầu tư bán lẻ vì một số lý do. Đầu tiên, loại cổ phiếu này cho phép các nhà đầu tư mua cổ phiếu của công ty yêu thích của họ với giá thấp nhất, và họ cũng có thể hưởng mức tăng trong ngày đầu tiên. Sau khi những cổ phiếu này bước vào giai đoạn chào bán ra, chúng cũng có thể mang lại lợi nhuận tài chính cho những người đã tham gia IPO và mua với giá phát hành.

Do đó, một số công ty môi giới trực tuyến đã xây dựng cầu nối cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia vào các hoạt động này. Nếu bạn không muốn đợi cho đến khi cổ phiếu IPO của một công ty được niêm yết trên sàn giao dịch, bạn nên tiến hành mua trước ở mức giá chào bán.

Tuy nhiên, IPO cũng mang lại những rủi ro đáng kể và có thể không phải là lựa chọn lý tưởng cho các nhà đầu tư mới làm quen với các kế hoạch dài hạn.

Rủi ro khi mua IPO

Đôi khi IPO có thể dẫn đến một khoản lỗ lớn khi những người bảo lãnh phát hành và những người trong cuộc khác đã sở hữu cổ phiếu của họ kể từ khi công ty được thành lập tiến hành bán cổ phiếu. Áp lực bán sẽ làm giảm giá cổ phiếu và đẩy tăng rủi ro biến động.

Một số bằng chứng thống kê cho thấy việc đầu tư vào các đợt mới IPO mạnh hơn các chỉ số cổ phiếu thông thường. Tuy nhiên, các giả định đằng sau bằng chứng này chỉ ra rằng có thể một nhà đầu tư không thể xây dựng danh mục đầu tư đa dạng cho các đợt IPO gần đây. Trong trường hợp này, một quỹ ETF bao gồm các cổ phiếu IPO hiện tại có thể là một giải pháp tốt hơn.

Cách mua cổ phiếu IPO?

SEC đưa ra hai cách để các nhà đầu tư bán lẻ tham gia vào các đợt IPO. Bạn có thể tham gia vào một đợt IPO, hoặc phổ biến hơn là mua cổ phiếu khi chúng được bán trong những ngày sau IPO.

Để hiểu rõ hơn về hai phương thức mua cổ phiếu IPO này, trước tiên cần hiểu rõ sự khác biệt giữa giá phát hành và giá mở bán:

Giá phát hành: Mặc dù mức giá này thường dành cho các nhà đầu tư đáng tin cậy và khách hàng tổ chức có nhiều quỹ đầu tư hơn, nhưng nếu bạn là khách hàng của nhà bảo lãnh phát hành IPO, bạn vẫn có cơ hội mua cổ phiếu với mức giá phát hành. Nói tóm lại, rất khó để tham gia IPO với tư cách là một nhà đầu tư bán lẻ, nhưng bạn vẫn có cơ hội này, tất cả phụ thuộc vào nhà môi giới của bạn.

Giá mở cửa: Còn được gọi là giá niêm yết, đây là mức giá mà công chúng có thể mua cổ phiếu từ sàn giao dịch. Bạn có thể mua cổ phiếu thông qua công ty môi giới của mình sau khi chúng được bán lại cho các sàn giao dịch công khai hoặc bạn có thể tham gia IPO nếu công ty môi giới của bạn cho phép.

Ví dụ về các đợt IPO thành công gần đây

Airbnb. Một công ty Mỹ cung cấp dịch vụ cho thuê nhà ở trực tuyến; phát hành IPO vào ngày 9/12/2020 và được niêm yết trên Sàn Giao Dịch Nasdaq. Công ty đã huy động được 3.5 tỷ đô, không bao gồm việc mua thêm cổ phần của ban tổ chức. Vào ngày đầu tiên sau IPO, cổ phiếu Airbnb đã tăng 142%, cán mốc 165$/cổ phiếu.

DoorDash. Một công ty hàng đầu trong lĩnh vực giao thực phẩm tại Mỹ với đợt IPO diễn ra vào ngày 9/12/2020 trên các sàn giao dịch NYSE và Nasdaq của Mỹ. Giống như Airbnb, việc thiết lập giá ban đầu cho phân bổ cổ phiếu đã đạt được thông qua các cuộc đấu giá. Đợt IPO đã giúp công ty huy động được 3.4 tỷ đô, bán được 33 triệu cổ phiếu. Đồng thời, vốn hóa của công ty tăng từ mức 25.4 tỷ đô lên 38 tỷ đô.

Ví dụ về các đợt IPO không thành công gần đây

Robinhood. Trong phiên đầu tiên, Robinhood, nhà môi giới trực tuyến đứng sau cuộc cách mạng meme của các nhà giao dịch trên Reddit, đã giảm 8.4% so với giá IPO. Giá khởi điểm của đợt chào bán là 38$/cổ phiếu. Đối với các đợt IPO của những công ty có cùng quy mô, đây là đợt mở đầu yếu nhất kể từ IPO của Uber Technologies Inc (NYSE: UBER) vào tháng 5/2019 (khi Uber kết thúc phiên ra mắt với mức giảm 7.6%).

Ngoài ra, sự sụt giảm cổ phiếu đã làm lu mờ một khởi đầu tồi tệ khác của loại hình công ty này. Năm 2007, IPO của công ty môi giới MF Global Holding kết thúc với mức giảm 8.2% trong ngày đầu tiên.

Uber. Một trong những đợt IPO thất bại gần đây nhất là phát hành cổ phiếu Uber (tháng 5/2019). Công ty đã thua lỗ trong hơn một thập kỷ và điều này khiến các nhà đầu tư lo lắng. Bất chấp mọi nỗ lực của ban tổ chức, cổ phiếu đã giảm từ mức 45$ xuống còn 27$ trong sáu tháng.

Không có gì bàn cãi khi Uber đang đầu tư vào công nghệ tiên tiến nhất hiện nay. Có thể Uber sẽ vẫn lấy lại giá như Tesla đã làm vào đầu năm 2020. Tuy nhiên, hầu hết các nhà đầu tư mua cổ phiếu chỉ quan tâm đến lợi nhuận từ sự tăng trưởng của chúng.

Bài học tài chính

Bạn có nhiều lựa chọn để đầu tư vào cổ phiếu IPO với tư cách là nhà đầu tư bán lẻ. Nếu bạn muốn tham gia vào các hoạt động IPO, hãy đảm bảo so sánh các tiêu chuẩn được yêu cầu trong các ứng dụng khác nhau và nếu có thể, hãy kiểm tra bản cáo bạch của công ty.

Bất chấp rủi ro, IPO có xu hướng tiếp tục thu hút các nhà đầu tư vì chúng thường được phát hành bởi các công ty đang trong giai đoạn chuyển đổi. Các công ty đang trong giai đoạn thường có nhiều hứa hẹn tiềm năng trong mắt các nhà đầu tư. Triển vọng thắng lớn và khả năng trở thành một “triệu phú IPO” là rất hấp dẫn.

Tuy nhiên, bạn nên nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi mua cổ phiếu của một công ty mới niêm yết. Đầu tư IPO mang tính rủi ro, ngay cả đối với các công ty nổi tiếng gần đây đã lọt vào mắt công chúng. Nhưng cho dù bạn chọn hình thức đầu tư nào, các chuyên gia khuyên bạn chỉ nên đầu tư với số tiền bạn có khả năng chi trả.

Author: FBS Analyst Team

Xem thêm bài viết của tác giả

Tương Tự

16.03.2023 10:00 Chiến lược Xu hướng Mới và Đơn giản

Như chúng ta đã biết, các chuyển động xu hướng mạnh mẽ rất quan trọng trên thị trường. Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn một chiến lược xu hướng cho phép xác định điểm bắt đầu của một xu hướng mới để mở giao dịch.

13.03.2023 15:50 Mô hình Biểu đồ vs Mô hình Nến

Mỗi trader cần phải có một hệ thống giao dịch.

09.03.2023 12:40 Tỷ lệ Thất nghiệp và Bảng lương Phi Nông nghiệp. Vì sao Dữ liệu này Lại Quan trọng Đối với Thị trường

Bài viết này nói về bản chất của một trong những chỉ báo cơ bản mạnh mẽ nhất, Bảng lương Phi Nông nghiệp.